Alaskan malamute – rasa psa zaprzęgowego w typie szpica, zaliczana do ras pierwotnych. Jedna z najstarszych ras arktycznych używanych do ciągnięcia sań i przenoszenia ładunków.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Zwarta (kompaktowa); mocny kościec.
Głowa i czaszka. Głowa jest szeroka i mocna szczególnie w porównaniu z innymi rasami prymitywnymi, ale powinna być proporcjonalna w stosunku do tułowia. Czaszka między uszami jest szeroka, stopniowo zwężająca się w kierunku oczu. Między uszami powierzchnia czaszki umiarkowanie zaokrąglona, wysklepienie czaszki zmniejsza się w kierunku oczu, ale dochodzi aż do policzków, które pozostają płaskie. Lekko zaznaczona bruzda między oczami. Linie czaszki i kufyrównoległe, z jedynie niewielkim przełomem w miejscu połączenia.
Kufa Kufa mocna, bardzo lekko zwężająca się w kierunku nosa, głęboka. Kufa powinna być duża, ale nie za szeroka, proporcjonalna do wielkości czaszki, ze ściśle przylegającymi wargami. Wargi, obwódki oczu i nos czarne (z wyjątkiem osobników rudych), dopuszczalny jest tzw. "śnieżny nos" z pionowym cielistym prążkiem. Szczęka i żuchwa – mocne z dużymi zębami.
Uzębienie Zgryz nożycowy.
Oczy Brązowe, w kształcie migdała, średniej wielkości, osadzone skośnie. Preferowane są ciemne oczy. Niebieskie oczy są wadą dyskwalifikującą.
Uszy Uszy średniej wielkości, stojące. Małżowiny mają trójkątny kształt, lekko zaokrąglone na czubkach. Osadzone są dość szeroko na brzegach czaszki. Dolna część ucha powinna łączyć się z czaszką na linii wewnętrznych kącików oczu, przez co uniesione uszy sprawiają wrażenie nieco odstających na boki. Uszy skierowane do przodu, gdy pies jest czymś zainteresowany nachylone lekko do przodu; gdy pies pracuje może uszy składać do tyłu na czaszce.
Szyja Szyja powinna być mocna, średnio wysklepiona, umiarkowanie łukowata.
Łopatki i kończyny przednie Łopatki średnio skośne, kończyny przednie o mocnej kości, umięśnione, proste aż do nadgarstków, które są krótkie i mocne, nieznacznie ukośne gdy patrzymy z profilu. Kończyny są silne.
Kończyny tylne Szerokie i silnie umięśnione. Kolana umiarkowanie ukątowane, stawy skokowe mocne i szerokie, umiarkowanie ukątowane, w ruchu poruszają się w tej samej linii co kończyny przednie, nie za szeroko, ani nie za wąsko. Wilcze pazury na tylnych kończynach są niepożądane i usuwa się je zaraz po urodzeniu.
Tułów Klatka piersiowa powinna być mocna i głęboka, tułów mocny, zwarty, ale nie nazbyt krótki. Stopy duże, zwarte, głębokie, o mocnych poduszkach, dostosowane do pokonywania ogromnych przestrzeni po śniegu.
Grzbiet Grzbiet powinien być prosty i lekko opadający w kierunku bioder.
Lędźwie Lędźwie mocno umięśnione, niezbyt krótkie gdyż miałoby to negatywny wpływ na swobodę ruchu.
Ogon Średnio wysoko osadzony "wychodzący" bezpośrednio z linii grzbietu, obficie owłosiony i sierpowato noszony nad grzbietem. Nie jest ciasno zwinięty, przełamany ani zwisający z boku tułowia czy leżący na grzbiecie.
Szata i umaszczenie[edytuj | edytuj kod]
- Szata jest gęsta, z grubym podszerstkiem, nieco bardziej szorstka i dłuższa niż u husky syberyjskiego.
- Umaszczenie występuje w odcieniach szarego i białego, sobolowo-białego, czarno-białego, wilczasto-białego, czerwono-białego albo czysto białego.
Zachowanie i charakter[edytuj | edytuj kod]
Mają opinię przyjacielskich wobec ludzi, jednakże maszerzy często mają kłopoty z ich gotowością do bójek z innymi psami, psy te często przejawiają też tendencje do polowania. Lubią dzieci oraz są życzliwe w stosunku do obcych. Posiadają silne poczucie hierarchii w stadzie i związane z tym skłonności do prób dominacji członków rodziny. Są psami przystosowanymi do niskich temperatur i ciągłej pracy, potrzebują odpowiedniego zajęcia w postaci np. zawodów z odpowiednio ciężkim uciągiem, biegania przy rowerze lub regularnych bardzo długich spacerów. Nie znoszą samotności i bezczynności.
Użytkowość[edytuj | edytuj kod]
Chociaż używane są jeszcze jako psy pociągowe (głównie dla rekreacji i w sportach zaprzęgowych), najczęściej utrzymywane są dzisiaj jako psy rodzinne oraz reprezentacyjne. Nie spełniają się jako psy stróżujące.
Najlepiej jeśli pies ma okazję brać udział w psich sportach tj.: wyścigi zaprzęgów (sanie i wózki), uciągi (weight pulling), skijoring lub skijöring (pies ciągnący człowieka na nartach), canicross (bieg z psem), dogtrekking (bieg na orientację z psem), bikejoring (pies ciągnący człowieka na rowerze), zawody psów jucznych.
Rasa ta stworzona została do ciągnięcia dużych ładunków z niewielką prędkością, dlatego też nie jest predestynowana do udziału w wyścigach. W zaprzęgu nie nadają się do biegów sprinterskich, znacznie lepiej sprawdzają się na długich dystansach. Dość licznie biorą udział w wielkich światowych wyścigach psich zaprzęgówtakich jak: Iditarod, La Pirena, Alpentrail, Yukon Quest, Femundslopet, Copper Basin 300, Klondike Sled Dog Race, Finnmarkslopet, La Grande Odyssée, Nordic Open.
Specjalnością psów tej rasy, nazywanych „lokomotywami północy” są jednak próby uciągu, czyli konkurencja wymagająca nie szybkości, lecz siły i doskonałej techniki ciągnięcia. Rekordowy uciąg jednego psa (pies Bering, wł. Katerina Trnena, Czechy) na zawodach na terenie Polski to 4900 kg[11]. Zawody te organizowane są na dystansie 30 m, z wózkiem na szynach załadowanym najczęściej klocami z ołowiu.
Zdrowie i pielęgnacja[edytuj | edytuj kod]
Choroby stosunkowo często występujące u tej rasy to dysplazja stawów biodrowych, dziedziczna polineuropatia, częste u ras północnych problemy z oczami (zwłaszcza katarakta, PPM, distichiasis).
Gęsta sierść czyni psy tej rasy wrażliwymi na upały. Potrzebują w upalne dni więcej wody niż psy innych ras oraz możliwości schronienia się w cieniu. W czasie linienia istnieje potrzeba częstszego wyczesywania martwego włosa (podszerstka) gęstym grzebieniem. Wymaga codziennego zaspokojenia swoich dużych potrzeb ruchowych na świeżym powietrzu.